De concurrentie zou worden bevorderd met de veiling van benzinestations langs de snelwegen, maar ook woensdag bleek weer dat de grote oliemaatschappijen meestal winnen.
VAN ONZE VERSLAGGEVER YOSHI TUK
De twaalfde veilingsronde van pompstations langs de snelweg is woensdag opnieuw uitgedraaid op een onderlinge wedstrijd tussen de grote oliemaatschappijen. Grote spelers als Shell, BP en Total behielden hun positie bij de zeven geveilde stations. Zelfstandige pomphouders slaagden er niet in een concessie te veroveren. De enige particuliere ondernemer wiens concessie in de verkoop ging, raakte deze gisteren kwijt.
Dat was de uitkomst van de jaarlijkse veiling van pompstations langs snelwegen. Erik de Vries van branchevertegenwoordiger Nove noemt de veiling van de overheid één grote poppenkast. Hij is verbolgen dat kleine ondernemers geen kans maken en wijt dat aan de veilingmethode, waarbij zittende partijen een voordeel hebben.
De overheid poogt met de veiling-rondes de concurrentie tussen pomphouders te vergroten. Tot op heden slagen kleinere ondernemers er echter zelden in een vestiging over te nemen. Slechts negen van de 45 veilingen leidden de afgelopen vijf jaar tot een wisseling van eigenaar, blijkt uit cijfers. Slechts één pompstation kwam in die periode in handen van een kleinere speler.
Ook bij de veiling van woensdag stonden de kleinere ondernemers buiten spel. Slechts één station verandert binnenkort van eigenaar. Kleinere speler Vissers Olie raakte het Esso-pompstation ‘Sandelingen’ aan de westzijde van rijksweg A16 voor 5,5 miljoen euro kwijt aan de Britse oliegigant BP. ‘Een dealtje tussen de twee spelers’, zegt De Vries van Nove.
Het eeuwigdurende recht om een pompstation te huren heeft begin deze eeuw plaatsgemaakt voor een veiling. Marktaandelen zijn al jaren stabiel. De Vries: ‘De opzet van deze veilingen maakt ze totaal nutteloos. Ze leiden niet tot meer spelers, maar juist tot minder. De overheid drukt nieuwe en kleine spelers hiermee gewoon uit de markt.’
Volgens vertegenwoordigers van zelfstandige pomphouders zijn de veilingen een grote mislukking. Pomphouders hoeven gegevens over omzet en aantal verkochte liters niet te delen. Spelers weten daardoor niet precies waarop ze bieden. Daarnaast zeggen zij dat de huidige huurder grote voordelen heeft. Gegadigden dienen in een gesloten envelop een bod in bij de veilingmeester. De huidige huurder ziet wie een bod uitbrengen en heeft daardoor volgens de vertegenwoordigers altijd het laatste woord. Heeft de huidige huurder het hoogste bod uitgebracht dan betaalt deze bovendien slechts 30 procent van het verschil tussen het hoogste en een na hoogste bod. ‘Huidige huurders doen een irreëel hoog bod, maar hoeven slechts een fractie daarvan af te rekenen’, zegt De Vries. Een nieuwe huurder betaalt het volle pond.
Vertegenwoordigers van de kleinere keten Avia bleven gedurende de veiling positief. ‘Iedere veiling is er wel een verrassing. Een klein kansje om iets over te nemen.’ Met de komst van prijsvechters als Tango is de markt in beweging. Wanneer in 2017 de eerste pompstations voor een tweede keer onder de hamer gaan, zullen de kleine spelers hun kans moeten pakken. Vanaf dat moment vervalt ook het voordeel dat de zittende huurder heeft. Branchevertegenwoordiger De Vries ziet het somber in. ‘De opkomst bij de veilingen is steeds lager. Spelers trekken zich terug.’
Het ministerie was woensdag niet in staat om een reactie te geven op de kritiek.