De winkelier krijgt te maken met de zogenaamde ‘gig economie’. Taken die nu door vaste krachten worden uitgevoerd, zijn straks het werk van flexibele krachten die op afroep beschikbaar zijn en zo hun geld verdienen.
De gig economie: geen werknemers, maar mensen met meerdere klussen naast elkaar. Als ware een muzikant die zijn geld verdient met diverse optredens – of gigs. Een term die vaak valt in combinatie met online platformen als Uber, Airbnb, of de Etsy’s van deze wereld. Inkomen wordt flexibel verdiend – of aangevuld – met chauffeuren of de verkoop van spullen wanneer dat zo uitkomt.
Gig economie: personeel ‘on demand’
Die gedachte van ‘on demand’ gaat goed samen met retail, zo blijkt. Amazon voert al enkele maanden tests uit met Flex, een bezorg-Uber waarvoor iedereen met een rijbewijs mag rijden. Flex werkt in feite hetzelfde als de bekende disruptieve platformen: een app-platform en netwerk van onafhankelijke ‘aannemers’ creëren een flexibel personeelsbestand. Geïnteresseerden plannen zichzelf online in voor een taak, halen bij een lokaal pakhuis pakketjes op en doen wat anders de pakketbezorgers doen.
Deze door het internet verbonden personeelsbestanden poppen overal op. Of het nu een fietskoerier is, kapper aan huis of hulp in de huishouding. Je kunt je voorstellen dat over tien, twintig jaar hele sectoren worden voorzien van arbeid via een platform.
Voor Amazon en andere winkeliers lijkt het een logische stap. Vanuit lokale fulfillmentcentra kan er snel – instant het liefst – geleverd worden in steden. Met de juiste ingebakken software voor planning en tracking van koeriers kan er zo efficiënt mogelijk worden gewerkt.
Personeel op afroep in de retailwereld
Ook op andere vlakken in retail blijkt zo’n flexibel en ‘on demand’ personeelsbestand handig. Net als in veel andere sectoren zullen er steeds minder mensen zijn die een baan voor het leven zoeken. ‘Mijn dochter van zeven gaat straks waarschijnlijk voor meerdere opdrachtgevers aan de slag, op het moment dat het nodig is en haar uitkomt’, zegt Wiggert de Haan van Roamler.
Roamler is bekend als platform waarop consumenten geld kunnen verdienen met het uitvoeren van kleine taken. Een fabrikant laat bijvoorbeeld in honderd filialen van een supermarktketen controleren of zijn producten wel in het aanbiedingenschap staan. Dat soort taken werd tot op heden vooral door buitendienstmedewerkers uitgevoerd. Die heeft doorgaans een verkoopfunctie, maar controleert tegelijkertijd ook of afspraken worden nageleefd.
In het algemeen kun je volgens De Haan stellen dat het zowel consumenten als bedrijven niet meer gaat om bezit, maar toegang tot. Als bepaald werk niet tot de kernactiviteiten van een bedrijf behoort, is het dus niet nodig om die mensen op de loonlijst te hebben. Bedrijven ontdekken dat dit werk efficiënter kan, door werk in kleinere delen op te knippen en uit te besteden via bijvoorbeeld een platform.
Waar Roamler – opgericht in 2011 – de eerste jaren vooral ad hoc werd ingehuurd voor zo’n audit is de inzet nu structureler. De Haan: ’Data worden steeds belangrijker. Je staat zoals afgesproken in een reclamefolder, maar weet niet hoe een product in de diverse winkels zelf wordt aangeboden. Winkeliers en fabrikanten verzamelden die informatie pas als er iets mis bleek te gaan. Defensief dus. Die gig economie wordt bij veel bedrijven nu structureel ingezet om data te verzamelen.’
En zo zijn er nog diverse andere kleine klussen die efficienter kunnen, zegt De Haan. Roamler breidt haar diensten in die ‘klusjeseconomie’ dan ook gestaag uit. Audits, het controleren van prijzen, maar ook merchandising op straat of in winkels zelf. Allemaal het werk van de buitendienst dat mensen ook a la Uber op afroep voor bedrijven kunnen doen.
Als eerste stap maakte Roamler deze maand bekend de installatie van apparaten bij mensen thuis te gaan verzorgen. Slimme thermostaat verkocht? Een zichzelf online inplannende kracht hangt deze bij mensen thuis op. Ook de bezorgmarkt heeft De Haan in het vizier. Voor winkeliers zou Roamler snelle bezorging mogelijk willen maken. Hoewel De Haan de logistiek door de scherpe markttarieven en het grote aantal spelers vrij complex noemt, ziet hij ruimte voor maatwerk. Net zoals Amazon bezorging binnen een uur garandeert, moeten Nederlandse (web)winkeliers zo een kleiner tijdsframe kunnen bieden aan klanten.